هر آنچه باید درباره آنفولانزای مرغی بدانید
آنفلوانزای مرغی عفونت ویروسی بسیار خطرناک در پرندگان میباشد که به انسان سرایت میکند. انواع اصلی آنفلوانزای مرغی H5N1 و H7N9 است.
این نوع از آنفلوانزا خفیف یا شدید است. این آنفلوانزا به ندرت از انسانی به انسان دیگر سرایت میکند. معمولا این بیماری در افرادی که به طور مستقیم با دام
و طیور در ارتباط هستند منتقل خواهد شد.
آنفلوانزای مرغی به طور طبیعی در پرندگان وحشی رخ میدهد و می‌تواند به مرغ‌های خانگی مثل جوجه‌ها، بوقلمون، اردک و غازها گسترش پیدا کند.
این بیماری از طریق تماس با مدفوع پرندگان آلوده ، یا ترشحات بینی، دهان و چشم آن‌ها به انسان انتقال پیدا می کند.
آنفولانزای مرغی از آنجايي که به راحتي توسط پرندگان مهاجر در سرتاسر جهان پخش مي‌شود، يک زنگ خطر بسيار ترسناك می باشد كه در دهه‌هاي اخير ذهن
بسياري از مردم و مسئولين را به خود درگير نموده است. اين بيماري عفوني پرندگان به راحتي با روش‌هاي مختلف به انسان نيز انتقال می یابد. اين امر به تنهايي باعث
شده است كه دولت‌هاي سراسر جهان براي مبارزه با آن دست به همكاري و اجراي برخي از فوريت‌ها مهم بزنند.
در ادامه اين مطلب از داروسازی جامدات آفاق شما را با شيوه انتشار و نحوه برخورد صحیح با آنفولانزاي مرغي آشنا خواهیم کرد .
آنفولانزای مرغی چيست؟
آنفولانزای مرغی يک نوع بيماري عفوني شناخته شده پرندگان می باشد که به راحتي و به سرعت در بين پرندگان منتقل مي‌شود و سالانه تلفات بسيار زيادي را بر محيط
زيست متحمل مي‌كند. البته اين ويروس خطرناك پرندگان اهلي و حتي انسان‌ها را نيز درگیر مي‌كند. از اين رو مراقبت از خود در برابر اين ويروس امري بسيار مهم است.
ويروس آنفولانزا به صورت جدي در اوايل سال ۱۹۰۰ ميلادي توسط دانشمندان دامپزشك مورد توجه قرار گرفت. البته همه گير شدن اين بيماري در سال ۲۰۰۳ از كشور‌هاي
جنوب شرقي آسيا شروع شد. در آن سال شيوع آنفولانزاي مرغي بين پرندگان گوناگون گزارش شد. از ديگر مشكلات اين ويروس سرع انتقال سریع آن است. از اين رو اگر
مرغ‌هاي خانگي يك خانوار، به بيماري آنفولانزا مبتلا شوند، در چنين شرايطي اگر تدابير بهداشتي خاص در نظر نداشته باشند و موارد ايمني به خوبي مورد كنترل قرار
نگيرد، اين بيماري به سرعت در بين تمام مرغ‌هاي روستا، شهر و حتي كشور پخش خواهد شد. جالب است كه بدانيد عفونت حاصل از عملكرد آنفولانزاي مرغي در بين
پرندگان وحشي و حتي خوك‌ها نيز دیده شده است. آنفولانزاي مرغي از آن جهت بسيار خطرناك است كه به راحتي مي‌تواند از يك پرنده بيمار زنده و يا مرده
به انسان منتقل شود. طبق آخرین تحقیقات تقريبا ۱۵ گونه ويروس آنفولانزا وجود دارد، اما ويروس آنفلوانزاي H۵N۱ مي‌تواند به انسان منتقل شود و سبب مرگ و مير
فراوان نيز شود.
انواع ویروس های آنفلوانزای مرغی
ویروس های آنفلوانزای مرغی A به دو دسته زیر تقسیم بندی می شوند:
- ویروس آنفلوانزای مرغی کم بیماری زا (LPAI)
- ویروس آنفلوانزای مرغی بسیار بیماری زا (HPAI)
این دسته بندی ها به خصوصیات مولکولی ویروس و توانایی ویروس در ایجاد بیماری و مرگ و میر در مرغ ها وابسته است. ابتلا پرندگان به ویروس های LPAI ممکن است
علائم خاصی را ایجاد نکند و یا در صورت بروز، منجر به علائم خفیفی شوند که در این شرایط حتی امکان دارد بیماری تشخیص داده نشود. اما ابتلا به ویروس HPAI
می تواند سبب بیماری شدید و مرگ و میر بالایی شود. هر دو ویروس HPAI و LPAI می توانند به سرعت در بین پرنده ها منتشر شوند. با این حال، بعضی از اردک ها
بدون هیچ گونه علائمی از بیماری ممکن است آلوده شوند.
نحوه ی انتقال ویروس آنفولانزا به انسان
انسان‌ها اگر به طور مستقیم با پرندگان آلوده به آنفولانزای مرغي تماس داشته باشند، به راحتي به اين ويروس مرگبار آلوده خواهند شد. البته کساني که با پرندگان آلوده
بيشتر در تماس میباشند، در معرض خطر بيشتري قرار میگیرند. محقين در اين باره مي‌گويند اين ويروس از انسان به انسان ديگر منتقل نخواهد شد .
اما مطالعات ويتنامي‌ها نشان مي‌دهد؛ امكان انتقال اين ويروس از انسان به انسان ديگر امكان پذير می باشد. البته اگر اين ويروس به نوع ديگر، جهش يابد به راحتي
مي‌تواند از انسان به انسان ديگر انتقال یابد.
علائم وجود آنفولانزا در انسان و پرندگان
در انسان علائم آنفولانزا شامل گلودرد و سرفه میباشد. این علائم معمولا بین ۳ الي ۵ روز به طول مي‌انجامد. البته ابتلا به ويروس آنفولانزاي مرغي H۵N۱ بسيار مرگبار
است. اين ويروس می تواند حدود ۵۰ درصد از قربانيان خود را از پاي در بياورد. به همین دلیل بايد آن را جدي گرفت. اما پرندگاني که به ويروس آنفولانزا مبتلا مي‌شوند،
بدون هيچ علامت خاصي مي‌ميرند. ولي تورم ناگهاني در اطراف چشم‌ها و کناره گوش‌هاي پرندگان قابل مشاهده می باشد.
شدت بیماری آنفولانزا
شدت بیماری آنفولانزا بسيار متفاوت می باشد ؛ به طور مثال در سال ۱۹۹۷ شيوع بيماري آنفولانزاي مرغي H۵N۱ در هنگ کنگ، ۱۸ نفر را مبتلا نمود كه در اين بين ۶ نفر
جان خود را از دست دادند. در حال حاضر شيوع بيماري آنفولانزاي مرغي بسيار شديد میباشد، به گفته سازمان بهداشت جهاني از ۳۴۸ مورد آلوده به ويروس آنفولانزاي
مرغي در اندونزي ۲۱۶ نفر جان خود را از دست داده‌اند. خبر تاسف بار درباره ويروس آنفولانزاي مرغي H۵N۱ اين است كه اين بيماري در بين ۵۰ كشور جهان انتقال پیدا
کرده است و تقريبا طي اين چند سال چيزي حدود ۲۰۰ ميليون پرنده را به كام مرگ كشانده است.
خوردن مرغ و رابطه آن با ابتلا به بیماری آنفولانزا
به طور دقیق مدرکی وجود ندارد که ثابت كند، گوشت پخته شده مرغ آلوده به ويروس آنفولانزا مي‌تواند انسان را آلوده نماید. اما از آنجايي كه جهش ويروس آنفولانزا دور از
انتظار نيست، كساني كه در كنار پرندگان زندگي مي‌كنند و يا از گوشت آن‌ها مصرف مي‌كنند، اين مورد را نبايد ناديده بگيرند. در هر صورت احتياط براي مصرف نكردن
پرندگاني كه احتمال آلوده شدن آن‌ها به بيماري آنفولانزاي مرغي بالاست يك نوع پيشگري موثر و هوشمندانه است. اگر شما در محيطي زندگي مي‌كنيد كه احتمال رفت
و آمد پرندگان وحشي زياد است. سعي كنيد قبل از شكار و استفاده گوشت اين گونه پرندگان حتما از آخرين اخبار روز درباره انتشار ويروس آنفولانزاي پرندگان با خبر
باشيد.
شیوه برخورد صحیح با یک پرنده وحشي و حتي اهلي مرده
اگر در طبیعت و یا در حياط خانه با پرنده مرده مواجه شديد، اولا به هيچ عنوان به آن نزديک نشويد. در چنين مواقعی اگر شکل ظاهري پرنده سالم بود؛ حتما شك كنيد
و مراتب را به محيط زيست، بهداشت و حتي جهاد كشاوزي اطلاع دهيد تا اين گونه سازمان‌ها با آزمايش‌هايي كه بر روي جسد پرنده مرده انجام مي‌دهند، از وجود دليل
مرگ پرنده جويا شوند و اقدامات لازم را انجام دهند. به یاد داشته باشید به هيچ عنوان پرنده مرده را لمس نكنيد، حتي اگر دستكش پوشيده باشيد، اما اگر در طبيعت به
گروه انبوهي از پرندگان مرده برخورد كرديد، شك نكنيد كه چنين مرگي مي‌تواند ناشي از يك سم و يا يك بيماري خطرناك باشد. در هر صورت به اجساد نزديك نشده و در
اولين فرصت به سازمان‌ها يا ارگان‌هاي مربوطه خبر دهيد تا اقدامات لازم در كوتاه‌ترين زمان ممكن انجام شود.
آگاه سازی مردم راهی براي کنترل شيوع ويروس آنفولانزا
بی‌شک آگاه سازی مردم نسبت به خطرات ويروس آنفولانزاي پرندگان يک روش بسيار تاثیرگذار براي در امان ماندن از شيوع بي رويه اين بيماري خطرناك میباشد.
همان طور كه مي‌دانيد نيروي انساني براي مهار چنين مشكلاتي بسيار تاثیرگذار است؛ زیرا مردم با ديدن صحنه‌هاي مشكوك مي‌توانند به سازمان‌هاي مربوط اطلاع
رساني كنند. اين اطلاع رساني اگر به موقع انجام شود، مي‌تواند بسيار موثر واقع گردد. در واقع اين روش يك راهكار پر كاربرد براي ريشه كن كردن موارد آلوده در طبيعت
می باشد. البته مردم به هيچ عنوان نبايد خودشان بدون داشتن تجهيزات ايمني وارد عمل شوند.
اقدامات محلی برای مبارزه با ويروس آنفولانزا
در واقع مردم وقتی با جسد پرندگان وحشی مواجه مي‌شوند، بهترين کار ممکن اين است كه در فاصه دو كيلومتري از جسد و يا اجساد پرندگان را قرنطينه كنند و از رفت
و آمد افراد و حتي حيوانات اهلي و وحشي جلوگيري كنند تا اشخاصي كه براي اين كار دوره ديده‌اند، سر صحنه حاضر شوند و اقدامات پيشگيري را به درستي انجام دهند.
از ياد نبريد اگر مرغ خانگي شما با اجساد پرنده‌اي مرده و آلوده در تماس بوده ، به ويروس آنفولانزا مبتلا مي‌شود كه در اسرع وقت بايد معدوم شود.
واکسیناسیون
واکسیناسیون سالانه آنفولانزا معمولا از شما در برابر ويروس آنفولانزاي پرندگان حفاظت نمي‌کند. اما اين واكسيناسيون مي‌تواند احتمال انتقال ويروس آنفولانزا از پرندگان
به انسان را كم میکند. به یاد داشته باشید تا بيماري آنفولانزاي مرغي به صورت همه گير انتشار نيابد، واكسني براي مقابله با آن درست نمي‌شود. با اين حال دانشمندان
تدابيري را براي مقابله با ويروس آنفولانزاي مرغي H۵N۱ ارائه كرده‌اند كه مي‌تواند بسيار تاثیرگذار باشد . در هر صورت اولويت تزريق واكسن ابتدا براي اشخاصي است كه
به طور مستقيم در جمع آوري و معدوم سازي پرندگان آلوده و محقيق در اين زمينه می باشد. بعد از اين گروه كودكان و سالمندان در اولويت‌هاي بعدي قرار می گیرند.
البته افرادي كه از بيماري‌هايي مانند ؛ ديابت، بيماري‌هاي قلبي، آسم رنج مي‌برند و حتي زنان باردار در اولويت‌هاي بعدي دريافت واكسن قرار می گیرند.
بیماری حاصل از ويروس آنفولانزاي مرغي به چه ميزان خطرناک می باشد
سازمان بهداشت جهانی هشدار داده که آنفولانزای مرغي مي‌تواند جدي‌تر از بيماري سارس باشد. آن‌ها معتقدند اگر ويروس آنفولانزاي مرغي جهش پیدا کند و بتواند از
يک انسان به انسان ديگر منتقل شود، بي‌شك فاجعه انساني رخ میدهد. سازمان بهداشت جهاني پيش بيني نموده كه اگر چنين چيزي اتفاق بيافتد، مي‌تواند سبب
مرگ ۵۰۰۰۰ نفر فقط در انگلستان شود.