10 خواص بینظیر زعفران
نام علمی زعفران کرکوس ساتیوس می باشد و از خانواده زنبقیان است . زعفران ادویه ای است که از کلاله خشک شده گل زرپران تهیه می شود.
بهره گرفتن از زعفران قدمتی ۳۵۰۰ ساله دارد. این ماده در طول تاریخ از گران ترین مواد جهان بوده است. امروزه ایران بزرگترین تولید کننده زعفران در جهان محسوب
می شود و نزدیک به نه دهم زعفران دنیا در ایران کشت خواهد شد.
اکنون همراه صنایع ایران چای باشید تا بررسی ویژگی های زعفران و خواص بینظیرش می پردازیم.
تاریخچه کشت زعفران
ایرانیان از دیرباز به زعفران علاقه مند بوده اند و در مهمانی ها به بزرگان زر و زعفران تقدیم می کردند. در زمان هخامنشیان از زعفران برای تزئین نان و معطر کردن
خوراکی ها استفاده می کردند. طبقه آنچه در مورد داریوش گفته اند، وی بدنش را با مخلوطی از روغن آفتاب گردان و زعفران معطر دم نموده است. در زمان پارت ها
زعفران ایران صادر می شد . ایرانیان زعفران را به بسیاری از اقوام مثل رومی ها، چینی ها، عرب ها و یونانی ها صادر می کردند.
زعفران برای مردم مصر نیز بسیار قابل توجه بوده است و در کتب قدیمی هندی ها از آن گفته شده است.
در زمان ساسانیان کاشت زعفران در قم رواج پیدا کرد. کشت زعفران در ایران قدیم در مناطق مرکزی رواج داشته است. پس از ایران اولین زعفران ها در شام و سپس در
اسپانیای اسلامی و شمال آفریقا کاشت شد. اقوام ایرانی مثل رستمیان در انتقال فرهنگ زعفران بسیار تاثیرگذار بوده اند .
زعفران دارای ویژگی های زیر می باشد :
- پیاز زعفران توپر و ازنوع کروی شکل می باشد.
- هر پیاز ۹تا ۶ برگ باریک مثل برگ علف های چمنی تولید می کند.
- گل زعفران اول از همه و در اوایل پاییز ظاهر می شود.
- پوشش گل از سه کاسبرگ و سه گلبرگ همرنگ بنفش تشکیل خواهد شد بطوریکه تشخیص کاسبرگ ها از گلبرگ ها مشکل می شود.
- ریشه های زعفران از نوع افشان هستند که از قاعده پیاز و از روی دایره محیطی آن می رویند.
- زعفران در تابستان رشدی ندارد و رشد را از اواخر تابستان آغاز می کند.
- از نام هایی که برای زعفران رایج است زعفران سرگل می باشد.
- استفاده از زعفران در هنرهایی مانند خوشنویسی،نقاشی و همچنین در فرش های ابریشمی با رنگ های طبیعی رایج بوده است وشهرتی جهانی دارد.
- تقسیم بندی زعفران براساس درجه A,B,C و براساس کیفیت زعفران است.
- زعفران دارای جوهر با ارزش و بادوام است.
انواع زعفران
زعفران نگين
این نوع زعفران از نظر میزان خامه همراه با آن مشابه زعفران پوشال معمولی می باشد و لیکن ضخیم تر از پوشال معمولی است.
از قدرت رنگی و عطر بالائی برخوردار می باشد و از نظر حجم و زیبایی بسیار فوق العاده است.
زعفران سرگل
این مدل زعفران شامل کلاله های خالص و بدون خامه زعفران می باشد. زعفران سرگل یا به اصطلاح عامیانه زعفران سرقلم و در اصطلاح استاندارد ایران رشته ای بریده
است كه از زعفران دسته ای تولید می شود ، بدین نحو كه قسمت های سفید آن را با قیچی كردن و سپس با استفاده از روش الكتریسیته ساكن جدا کرده و زعفرانی
تمیزتر و كاملاً قرمز به دست می آورند كه در زبان انگلیسی به آن All-Red (كاملا سرخ) می گویند و مشابه زعفرانی است كه كوپه Coupé (قطع شده یا بریده) خوانده
می شود.
زعفران پوشالی
زعفران هایی را كه برای تهیه آنها قسمت قرمز زعفران همراه با مقدار بسیار كمی از سفید (خامه) از گل جدا می کنند، زعفرانهاي پوشالی می گویند ( در واقع این نوع
زعفران شامل رشته هایی است که با ۳-۲ میلی متر خامه همراه می باشد).
زعفران دسته
این نوع زعفران شامل تمام رشته یا فیلامنت زعفران می باشد .در واقع شامل کلاله های همراه با خامه است. بخش قرمز رنگ زعفران (کلاله) همراه بخش
سفيد رنگ . قدرت رنگدهی ( میزان كروسین ) و كیفیت زعفران دسته به مراتب پایین تر از انواع دیگر زعفران می باشد.
ترکیبات زعفران
عطر زعفران بدليل وجود اسانس بي رنگ تروپن دار و تركيب اكسيژن دار همراه با سينئول است كه به آن سافرانال می گویند. طعم زعفران مربوط به هتروزيد تلخ
پيكروكروسين و پيكروكيروزينوزير می باشد كه در آب و الكل محلول است، زعفران غني از كاروتنوئيد است دو كاروتنوئيد طبيعي اصلي زعفران كروسين و كروستين میباشند
كه سبب ايجاد رنگ زعفران می شود. مهم‌ترین ترکیبات موجود در زعفران شامل ترکیبات زرد رنگ که به خوبی در آب محلول‌اند (مشتقات کروستین)، ترکیبات تلخ از جمله
پیکروکروسین که به ویژه مقوی معده هستند، مواد معطر (اسانس) که مهم‌ترین ترکیب آن سافرانال است که گاهی تا ۱درصد زعفران را تشکیل می‌دهد، روغن ثابت
به میزان حداکثر ۱۰درصد، رطوبت حدود ۱۳۱۰ درصد و ترکیبات معدنی حدود ۵درصد است.
10 خواص بینظیر زعفران
1) درمان افسردگی و افزایش شادی
از مهم‌ترین عوامل که در درمان افسردگی موثر واقع شده است، هورمون‌های خاصی هستند که عملیات کنترل عصبی را بر عهده دارند.
این هورمون‌ها دوپامین و سرتونین نام دارند. با یک تحقیق جامع دانشمندان به این نتیجه رسیدند که زعفران قادر به کنترل مثبت این دو هورمون می باشد و کمک
می‌کند که فرد افسرده، سریع‌تر بهبود پیدا کند و طعم شادی را بچشد.
2) خاصیت افزایش هوش و قدرت حافظه
هر چند گفته شده که هوش هر انسان تا حد زیادی به جنبه‌های ارثی و تلاش‌های تجربی وی مربوط است اما گیاه زعفران، این قاعده را کمی تغییر داده است.
گفته شده که مواد معدنی خاص ، باعث افزایش هوش و ذکاوت افراد می‌شوند. بعد از تحقیق‌هایی که محققان داشته‌اند، به این نتیجه رسیدند که این مواد معدنی که در
زیر آمده است به طور کامل در زعفران پیدا می شود.
(3 درمان ریزش مو
اگر توجه کرده باشید چیزی در علم پزشکی و گیاه‌شناسی شهرت یافته و آن این است که هر گیاهی که به شکل اندامی از بدن باشد، برای آن بخش از بدن مفید واقع
خواهد شد.
مثلا هویج را اگر از عرض ببرید، متوجه می‌شوید که شبیه به چشم میباشد و طبق تحقیقات حاوی ویتامین A و موادی است که به تقویت چشم کمک فراوانی می‌کند.
این موضوع برای میوه های مختلف به اثبات رسیده است.
اگر به زعفران دقت کنید متوجه می‌شوید که شبیه به مو می باشد . و این اثبات شده که میل کردن به اندازه چای زعفران یا شیر زعفران به افزایش رشد و استحکام مو
کمک می‌نماید.
(4 بهبود یافتن درد‌های عضلانی
زعفران دارای میزان زیادی از مواد‌های معدنی است که در کنار هم به جذب بهتر کلسیم کمک می‌کنند. هر چند که زعفران یک گیاه آرامش بخش می باشد اما جذب
کلسیم توسط زعفران به بدن کمک می‌کند تا خسارت‌های خود را جبران کند و بهبود یابد.
(5 کاهش سکته‌های قلبی و مغزی
زعفران حاوی دو ماده مهم به نام پتاسیم و کروسین می باشد . این دو به ترتیب کمک می‌کنند تا شریان‌ها و رگ‌ها بهبود پیدا کنند یابند و بدین صورت جلوی گرفتگی
رگ‌ها و سکته گرفته می‌شود. همچنین کروسین کمک می‌کند تا میزان کلسترول خون تنظیم شود و این موضوع روی کاهش سکته‌های قلبی و گرفتگی رگ‌ها تا حد
زیادی تاثیر مثبت خواهد گذاشت. پس برای عمر طولانی‌تر زعفران مصرف کنید.
(6 جلوگیری از آلزایمر با زعفران
همانطور که گفته شد، زعفران به بهبود حافظه کمک می‌کند. این موضوع به طور مخصوص کمک می‌کند تا بعضی از بیماری‌ها مانند فراموشی، پارکینسون، آلزایمر
خفیف و آلزایمر متوسط کنترل و یا درمان شوند. بنابراین برای جلوگیری از افول عقل و ذهن در دوران پیری، حتما زعفران را در برنامه های غذای خود قرار دهید.
(7 جلوگیری از پیرچشمی و بهبود بینایی با زعفران
طبق تحقیقات دانشمندان ، افرادی که به طور منظم زعفران مصرف می‌کنند دارای محافظی در چشم هستند که جلوی تاثیرات مخرب نور مستقیم را می‌گیرند.
همچنین به دلیل داشتن مواد معدنی و ویتامین A به بهبود بیماری‌های چشمی کمک خواهد کرد. علاوه بر این بیماران دژنراسیون ماکولا قادر هستند که با مصرف
زعفران بینایی خود را بدست آورند و از نعمت دیدن بهره مند شوند.
(8 جلوگیری از بیماری‌های گوارشی
بیماری‌های گوارشی معمولا حاصل تغییر مزاج بدن و سرد شدن طبع می باشد. اما طبع گرم و خشک زعفران کمک می‌کند که این سردی‌ها جبران شوند و بیماری‌هایی
مانند بزرگ شدن کبد ، آسیب‌های کلیوی و بیماری‌های گوارشی به راحتی بهبود پیدا کنند.
9) کاهش پیشرفت و بروز سرطان
هر چند مصرف زعفران در طول یک ماه دارای قاعده خاصی می باشد اما استفاده از این گیاه به طور منظم کمک می‌کند تا جلوی جهش‌های سلولی و سرطانی گرفته
شود.
همچنین رشد بسیاری از تومورهای سرطانی با زعفران متوقف خواهند شد و روند درمان بهتر می‌شود. با کنترل بر تولید رادیکال‌های آزاد و از طرفی با تقویت سیستم
ایمنی بدن، سرطان به طور خود به خود کنترل و مهار خواهد شد.
(10 درمان اختلالات تنفسی و سرفه‌های مزمن
یکی از موارد مصرف زعفران که برای بسیاری از افراد صدق کرده است، استفاده از این گیاه خوش طعم برای درمان اختلالات و التهاب‌های ریوی و تنفسی می باشد.
این که زعفران چگونه این مساله را درمان می‌کند، موضوع بحث ما نیست، اما می‌توانید با تهیه یک نوشیدنی حاوی چای و سیاه دانه، زیره، هل، بابونه، رازیانه و شیرین
بیان به بهبود ریوی خود و برونشیت ریه کمک نمائید .