آشنایی با سبوس برنج و خواص آن
سبوس برنج به پوسته خارجی برنج و یا سلول های خارجی چسبیده به بخش نشاسته ای برنج می گویند که دارای خواص زیادی برای انسان می باشد.
در برنج سفید با برداشتن بخش زیادی از این سبوس خاصیت آن تقلیل پیدا میکند. برنجی که سبوس روی از روی آن برداشته نشده باشد را برنج قهوه ای می نامند.
معمولاً از سبوس برنج به عنوان یک ماده جدا و غنی در غذاها ، نان ، دمنوش ها و موارد دارویی مصرف می شود و طبیعت سبوس برنج معتدل می باشد.
سبوس برنج سرشار از مواد آنتی اکسیدانی مانند فیبر ، ویتامین های B1 ،B2 ، B5 ،B6 ،E و موادهای معدنی ، کلسیم ، منیزیم ،منگنز ، آهن ، مس ، روی ، پتاسیم ،
سلنیم و اسیدهای چرب ضروری می باشد.
سبوس برنج چیست؟
غلاف و لایه نازکی که بر روی دانه های برنج قرار دارد سبوس نامیده می شود. این لایه نازک دارای ارزش غذایی بسیار زیادی می باشد از نظر پزشکی و سلامت نیز
می تواند به سلامتی بدن و جسم کمک فراوانی بکند. زمانی که سبوس برنج از دانه های آن جدا می شود در اصل بخش اصلی ارزش غذایی آن دست می رود فقط
برنج خوش رنگ سفید شده آن باقی خواهد ماند که تقریبا هیچ ویتامینی در خود دارد. سبوس برنج دارای انواع ویتامین های B میباشد. برنج در اصل دارای دو پوسته
سفت و محکم است که پوسته اول آن بعد از برداشت جدا می شود و پوسته دوم آن که سبوس اصلی است در مرحله بعدی کنده می شود. برنجی که سبوس روی آن
قرار دارد را برنج قهوه ای می گویند.
تفاوت شلتوک برنج با سبوس برنج
به طور عادی در برنجکوبی ها ابتدا شالی یا همان برنج کامل با پوسته در دستگاه تمیز کن ریخته و تمیز می شود و پوسته بیرونی شالی که همان شلتوک میباشد جدا
می شود و بعد از آن برنج در دستگاه سفید کن ریخته می شود و پوسته دیگر آن که سبوس نامیده می شود از برنج جدا میشود. یعنی پوسته بیرونی برنج شلتوک نام
دارد و به پوسته درونی برنج سبوس می گویند .شلتوک و سبوس سرشار از ویتامین B هستند .در ادامه همراه دهکده سبز ساحلی باشید تا از خواص دیگر سبوس
و شلتوک آگاهی پیدا کنید.
سبوس برنج فواید دارویی و درمانی زیادی برای بدن انسان دارد که بخشی از آن به شرح زیر است:
باعث لاغری می شود
فیبر فراوان در سبوس برنج اشتهای خوردن را در شخص کم می کند و مانع از پرخوری می شود که در نهایت باعث لاغری فرد می گردد.برای لاغری لازم است در روز
۱۰ گرم سبوس برنج را در یک لیوان آب یا آب میوه مخلوط و میل کنید.
یا یک قاشق غذا خوری سبوس برنج را در داخل یک کاسه ماست بریزید و خوب مخلوط کنید و ده دقیقه قبل از ناهار و شام میل کنید.این کار باعث چربی سوزی ،لاغری
و اندامی مطلوب خواهد شد.
در ضمن می توانید یک قاشق غذاخوری پودر سبوس برنج را در یک فنجان شیر گرم مخلوط کنید و ده دقیقه قبل از صبحانه میل کنید که سبب شورو نشاط و لاغری
شخص هم می شود.
سبوس برنج باعث خوش چهرگی و پر شدن صورت می شود
وجود مواد نشاسته ای فراوان در سبوس برنج به چاقی چهره شخص کمک شایانی می نماید.
به بدنسازی افراد کمک می کند
ویتامین B6 و پروتئین موجود در سبوس برنج انرژی لازم را برای ورزشکاران در تمرینات ورزشی ایجاد می کند و باعث تقویت عضلات خواهد شد.
فشارخون را کاهش می دهد
پتاسیم و فیبر موجود در سبوس برنج به تقلیل فشار خون در شخص کمک فراوانی می کند.
کلسترول خون را کاهش و مانع از بروز سکته های قلبی می شود
وجود آنتی اکسیدان ها و فیبر موجود در سبوس برنج ، کلسترول بالای خون را کم می کند و مانع از اختلالات قلبی می شوند. برای این کار لازم است حدود 12
گرم سبوس در روز مصرف کنید.
سبب تقویت حافظه می شود
وجود ویتامین های B5 و B6 و منگنز در سبوس به بهبود عملکرد مغز کمک فراوانی می کنند و خطر ابتلاء به آلزایمر ، زوال عقل و فراموشی را کاهش می دهد.
در درمان کم خونی یا آنمی موثر می باشد.
وجود آهن و ویتامین های B در سبوس به افزایش میزان گلبول های قرمز خون کمک و کم خونی را برطرف می نماید.
عامل درمان دیابت است.
وجود فیبر و فیتوسترول ها در سبوس برنج درکنترل قند خون و کاهش آن در افراد مبتلاء به دیابت نوع ۲ خیلی تاثیرگذار است.
برای درمان پوکی استخوان بسیار مفید است.
وجود مواد معدنی فراوان مانند منگنز و فسفر در سبوس به درمان پوکی استخوان بخصوص در دوران یائسگی ، کمک فراوانی می کند.
سبب مرطوب کردن و شفافیت پوست صورت و مانع از ریزش مو و تقویت کننده فولیکول ها می شود
وجود ویتامین E و مقادیر زیاد آنتی اکسیدان ها در سبوس موجب مرطوب شدن پوست خواهد شد و از خشک شدن پوست در زمستان جلوگیری می نماید.
یا سبوس برنج با داشتن مواد معدنی فراوان و ویتامین ها سبب پاکسازی پوست ، روش شدن آن و درمان لکه های پوستی می شود و یا با داشتن آهن و مس به گردش
خون در پوست سر کمک می کند و با تقویت فولیکول های مو سبب رشد آن می شود.
در ضمن ویتامین B5 موجود در سبوس پیاز مو را تحریک می کند و مانع از سفید شدن و ریزش مو می شود و حتی به تدریج موهای سفید را به مشکی تبدیل خواهد کرد
و سبب رشد و رویش دوباره موها می شود.
نحوه استفاده از سبوس برنج
سبوس برنج به صورت سوپ سبوس ، سبوس دم کرده و یا به صورت پودر در انواع نان ، کوکی و شیرینی ها قابل استفاده می باشد.
از سبوس برنج به صورت دمنوش ، عصارۀ آن و روغن هم مصرف می شود. البته سبوس به صورت ماسک برای پوست صورت هم کاربرد دارد به این صورت که
مقداری از پودر آن را در یک فنجان آب گرم می ریزند و سپس آن را با پنبه یا پد به صورت می مالند و بعد از ۱۵ دقیقه آن را با آب گرم می شویند.
یا از ماسک سبوس برنج و شیر و عسل هم برای صورت استفاده می نمایند به این صورت که دو قاشق غذاخوری پودر سبوس با یک قاشق عسل طبیعی را در یک فنجان
شیر گرم میریزند و به پوست صورت می مالند و بعد از ۱۵ دقیقه با آب گرم می شویند.
برای مو هم دو قاشق پودر سبوس برنج را در دولیتر آب به مدت ۱۵ دقیقه می جوشانند بعد از ته نشین شدن ، آب یا عصاره آن را روی پوست یا موی سر ماساژ
می دهند.
طبع سبوس برنج
با توجه به وجود انواع ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها، آهن، منیزیم، منگنز، پتاسیم، فیبرها و اسیدهای چرب می توان گفت که سبوس دارای یک طبع معتدل می باشد
و تقریبا هم افراد گرم مزاج و هم افراد سرد مزاج مشکلی برای استفاده از آن ندارند، پس خوردن این ماده غذایی باعث تغییر مزاج افراد نمی شود.
البته طبع سبوس را می توان با استفاده از انواع مصلح های سرد و یا گرم عوض نمود و افرادی که تمایل به خوردن مواد غذایی با طبع گرم یا سرد دارند از آن استفاده
کنند.
آیا سبوس برنج از ریزش مو جلوگیری می کند؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله. سبوس برنج مثل یک داروی مقوی برای جلوگیری از ریزش و رویش جدید مو شناخته شده است.
چگونه با سبوس استرس و اضطراب را از خود دور کنیم؟
ابتدا سبوس را داخل قوری بریزید و مقداری آب جوش به آن اضافه کنید و روی حرارت غیر مستقیم مثل سماور یا کتری قرار دهید و اجازه دهید دم بکشد بعد از آن درون
استکان ریخته و با کمی عسل مخلوط کنید. این چای به طور شگفت انگیزی باعث می شود اعصاب شما آرام و بدون استرس بخوابید.شما میتوانید این چای را بدون عسل
هم مصرف کنید.
شرایط نگهداری از سبوس برنج
برای جلوگیری از فاسد شدن سبوس برنج مثل تمام مواد خوراکی دیگر که به صورت پودر هستند باید آن را در محیط خشک و با دمای مناسب نگهداری کرد. رطوبت
و تابش مستقیم نور خورشید می تواند موجب خراب شدن و غیر قابل مصرف شدن این ماده غذایی شود.
جمع بندی و سخن آخر
برنج سفید با برداشتن لایه های رویی آن در کارخانجات برنجکوبی خواص خیلی مفیدی را از دست خواهد داد و در واقع این سبوس است که با خواص درمانی و دارویی
زیاد از پوسته برنج کنده می شود.
سبوس برنج فواید زیادی برای انسان دارد که بطور خلاصه می توان به بهبود عملکرد مغز ، کاهش فشارخون ،کاهش قند خون ، کاهش چربی های مضر بدن ، جلوگیری از
اختلالات قلبی ،تمدد اعصاب ،ضد چاقی ، رفع سنگ کلیه ،رفع پوکی استخوان ،درمان کم خونی و…اشاره کنیم..
البته مصرف زیاد آن هم عوارضی به همراه دارد و یا مصرف آن برای بعضی از افرادی که زخم معده و روده و کولیت عصبی روده دارند یا برای کودکان و نوزدان و زنان باردار
مضر می باشد.